ดวงตามองไม่เห็นขนตา

ฉู่จวงหวางคิดจะยกทัพไปตีเยว่กว๋อ ตู้จื่อแย้งว่า

"ที่ท่านประมุขคิดจะยกทัพไปตีเยว่กว๋อนั้นด้วยเหตุอันใด ?"

ฉู่จวงหวางบอกว่า

“เพราะการปกครองของเยว่กว๋อนั้นวุ่นวาย และกำลังทหารก็อ่อนแอ”

ตู้จื่อพูดว่า

“ข้ารู้สึกกลุ้มกังวลกับเรื่องนี้เป็นอย่างยิ่ง ความรู้ของคนๆ หนึ่งนั้น เปรียบได้กับดวงตาของคนเรา สามารถมองเห็นสิ่งที่อยู่ไกลออกไปถึงร้อยก้าว แต่กลับไม่อาจมองเห็นขนตาของตนเอง กองทัพของท่านถูกฉินกว๋อและจิ้นกว๋อตีจนแตกพ่าย ทำให้สูญเสียดินแดนไปนับถึงร้อยลี้ นี่คือสิ่งที่แสดงให้รู้ถึงความอ่อนแอของกองทัพ จวงเชียวก่อการกบฏอยู่ภายในประเทศ โดยเหล่าขุนนางไม่สามารถจัดการได้ นั่นคือสิ่งที่แสดงให้เห็นถึงความวุ่นวายทางการเมือง บัดนี้บ้านเมืองของท่านเองก็อ่อนแอวุ่นวายมิได้น้อยไปกว่าเยว่กว๋อ แต่ท่านก็ยังคิดจะยกทัพไปตีเยว่กว๋อ ความรู้เช่นนี้ก็เป็นเช่นเดียวกับที่ดวงตามองไม่เห็นขนตาฉะนั้น”

และแล้วฉู่จวงหวางก็ล้มเลิกความคิดที่จะยกทัพไปตีเยว่กว๋อ

หานเฟยจื่อ

280-233 ปีก่อน ค.ศ.

เรืองรอง รุ่งรัศมี 

แปลและเรียบเรียง

พิมพ์รวมเล่มครั้งแรกใน รอยยิ้มในปัญญา สำนักพิมพ์ทางทอง มกราคม 2536